Próby i oznaczenia złota – wszystko, co powinieneś wiedzieć
Zapewne nieraz spotkałeś się z oznaczeniami typu 585, 333, a także 24K – to nic innego jak próby i oznaczenia złota, czyli miary czystości metalu, wyrażane w karatach bądź procentach. Ich zrozumienie okazuje się przydatne w przypadku wyboru właściwego typu kruszca na pierścionki, bransoletki bądź jeszcze inne ozdoby, mające pozostać z nami na całe życie. Próba wpływa bowiem na jakość kruszca, jego trwałość, a także odporność na zużycie. Sprawdź, jak poprawnie odczytywać oznaczenia na złocie – przeczytaj nasz wpis, w którym znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje na ten temat.
Złoto w czystej postaci i jego ograniczenia
Złoto w czystej postaci – oznaczane jako 24K – jest jednym z najbardziej cenionych metali szlachetnych, jednak ma ono swoje ograniczenia, które wpływają na jego praktyczne zastosowanie. Choć wyjątkowy blask i wartość sprawiają, że ten typ kruszcu staje się wysoce pożądany, nie zawsze nadaje się do codziennego użytku. W biżuterii częściej wykorzystuje się stopy złota, które zwiększają jego trwałość i odporność na uszkodzenia.
Zastosowanie czystego złota
Złoto 24K znajduje szerokie zastosowanie w inwestycjach – głównie jest używane do produkcji sztabek i monet bulionowych. Wykorzystuje się je także w elektronice, medycynie oraz przemyśle, gdzie ceni się jego unikalne właściwości, takie jak odporność na korozję czy przewodnictwo. Ponadto czyste złoto jest używane do tworzenia luksusowych przedmiotów, takich jak ekskluzywne zegarki czy dekoracje. W niektórych kulturach sięga się po nie w celach ceremonialnych, na przykład w postaci jadalnych płatków złota dodawanych do potraw i napojów.
Złoto stopowe – dlaczego i jak mieszamy metale?
Praktyczniejszym wyborem w przypadku wyrobów codziennego użytku jest postawienie na złoto stopowe, czyli to zawierające domieszki innych metali. Dlaczego są one dodawane do złota? Wówczas zwiększa się jego wytrzymałość, tj. zyskuje ono powierzchnię odporniejszą na zarysowania czy wgniecenia. Najczęściej stosowane dodatki do czystego złota to srebro, miedź, a także pallad – to właśnie one decydują o powstaniu konkretnego rodzaju kruszcu (żółte, białe, różowe). Czym charakteryzują się poszczególne substancje?
- Srebro – rozjaśnia stop i nadaje mu większą plastyczność, co ułatwia obróbkę jubilerską.
- Miedź – wzmacnia twardość złota i nadaje mu cieplejszy, różowawy odcień (stosowana w różowym złocie).
- Pallad – zwiększa odporność na ścieranie i nadaje stopowi chłodniejszy odcień, co ma znaczenie w produkcji białego złota.
Dzięki odpowiednim proporcjom tych metali można uzyskać kruszec o różnych kolorach i właściwościach, dopasowany do potrzeb przyszłych właścicieli złotej biżuterii.
Rodzaje prób złota – tabela prób i ich znaczenie
Wspomnieliśmy o próbach złota – to nic innego jak oznaczenia liczbowe, określające czystość kruszcu w stopie. Najczęściej spotykane są próby 333, 585, 750 oraz 999. Co konkretnie oznaczają?
| Próba złota | Zawartość czystego złota | Właściwości | Zastosowanie |
| 333 (8K) | 33,3% | Najmniej szlachetna próba, bardzo twarda, odporna na uszkodzenia, ale bardziej podatna na matowienie | Biżuteria codzienna, tańsze wyroby jubilerskie |
| 585 (14K) | 58,5% | Świetny stosunek trwałości do szlachetności, próba odporna na ścieranie i utlenianie | Najpopularniejsza próba w biżuterii, idealna na obrączki ślubne i pierścionki zaręczynowe |
| 750 (18K) | 75,0% | Bardziej miękki kruszec niż ten o próbie 585, ma intensywniejszy kolor i wyższą zawartość złota | Luksusowa biżuteria, zegarki, ekskluzywne wyroby jubilerskie |
| 999 (24K) | 99,9% | Bardzo miękkie, podatne na zarysowania, ma intensywnie żółty kolor | Sztabki, monety bulionowe, zastosowania inwestycyjne |
Różnica między próbą a karatami
Wiele osób nie wie, czym różni się próba od karatów. Spieszymy z wyjaśnieniem! Próba złota podawana jest w promilach (częściach tysięcznych) i oznacza, ile części czystego złota znajduje się w danym stopie. Na przykład próba 585 oznacza, że w stopie jest 58,5% czystego złota, a resztę stanowią inne metale. Karat (K) to z kolei tradycyjna jednostka, w której czyste złoto ma wartość 24K (czyli 24/24 części to złoto). Przykładowo, 14K odpowiada próbie 585, ponieważ 14 z 24 części to czyste złoto (14/24 = 58,5%).
Wybór próby złota – co warto wiedzieć?
Znając konkretne próby złota, łatwiej podejmować decyzję dot. zawartości tego kruszcu w konkretnym stopie. Nikogo nie zdziwi fakt, że jeśli chodzi o codzienne błyskotki, o nieco mniejszej wartości, dobrym rozwiązaniem będzie postawienie na próbę 333 – kolczyki, bransoletki, naszyjniki czy też pierścionki wykonane z takiej odmiany będą dobrze znosić standardowe użytkowanie. Jeśli jednak szukamy obrączek ślubnych, lepiej będzie skierować swoją uwagę na próbę 585, odporniejszą niż ta 333. Natomiast stopy o zawartości 75,0% i 99,9% złota w składzie doskonale odnajdą się w przypadku biżuterii inwestycyjnej, nienoszonej na co dzień, a jedynie posiadanej w celach ekonomicznych. Oczywiście im wyższa próba, tym większa cena, jaką trzeba zapłacić za konkretny wyrób złotniczy. Jednak za kosztami idzie także lepsza jakość metalu, a to wpływa już na trwałość błyskotek. Nie zawsze więc najtańsze pierścionki czy bransoletki ze złota 333 okażą się korzystniejszą opcją!
Po lekturze naszego wpisu wiesz doskonale, co oznaczają próby złota oraz jaka jest różnica między nimi a karatami. Na podstawie tych informacji łatwiej będzie Ci dokonać wyboru biżuterii wykonanej z tego kruszcu, by była ona trwała, solidna i gotowa do przetrwania wielu lat w niezmienionym stanie. Niezależnie od tego, czy jesteś kolekcjonerem, inwestorem, czy po prostu miłośnikiem złotych wyrobów, warto zwracać uwagę na stemple probiercze i certyfikaty, które potwierdzają autentyczność wraz z realną wartością kruszcu. Chcesz mieć pewność, że kupujesz prawdziwe złoto? Jubiler w Ełku zaprasza! Z nami unikniesz nieuczciwych transakcji, by cieszyć się pięknem złota przez długi czas.
